กระบวนการสร้างสันติธรรมในครอบครัวไทยผ่านการเล่านิทานชาดก : กรณีศึกษา ชุมชนตำบลต้นเปา อำเภอสันกำแพง จังหวัดเชียงใหม่

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาเนื้อหาเรื่องเล่านิทานชาดก 2) ศึกษาผลของการใช้นิทานชาดกในการสร้างสันติวัฒนธรรมในครอบครัวไทย 3) ศึกษาปัญหาในการสร้างสันติวัฒนธรรม ผ่านการเล่านิทานชาดก การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติการ โดยกลุ่มตัวอย่างในการศึกษาครั้งนี้มี จํานวน 17 ครอบครัว เครื่องมือการวิจัยได้แก่ แบบสัมภาษณ์ และแบบสังเกต การวิเคราะห์ข้อมูลใช้การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงพรรณนา ผลการวิจัย พบว่า 1) เรื่องเล่าชาดก มีเนื้อหาในการสร้างสันติวัฒนธรรม ในด้านการรู้จักการให้อภัยกัน การเคารพซึ่งกันและกัน การควบคุมความโกรธ การลดความรุนแรง มีความห่วงใยกัน 2) ผลของการใช้นิทานชาดกส่งผลให้ครอบครัวมีการเปลี่ยนแปลงความสัมพันธ์ภายใน ครอบครัวมากขึ้น กล่าวคือ ทําให้สมาชิกในครอบครัว เมื่อเกิดความขัดแย้งกัน ก็รู้จักการให้อภัยักนมากขึ้น มีความเคารพซึ่งกนและกันมากขึ้น ระหว่างคนต่างรุ่นและรุ่นเดียวกัน อีกทั้งทําให้สมาชิกในครอบครัวไม่แสดงอาการโกรธโมโหและลดความรุนแรง เมื่อเกิดข้อขัดแย้งหรือเกิดปัญหา ภายในครอบครัว ทําให้ครอบครัวมีความรักความห่วงใยกันมากขึ้น ก่อให้เกิดการสร้างสันติ วัฒนธรรมในครอบครัว 3) ปัญหาที่พบในการสร้างสันติวัฒนธรรม ผ่านนิทานชาดก คือประการแรก ในบางครอบครัวยังมีสมาชิกในครอบครัวที่อ่านหนังสือไม่ออก ประการที่สองกลุ่มตัวอยาง่ บางส่วนไม่สนใจที่จะฟังนิทาน ประการที่สาม คือผู้เล่านิทานยังไม่สามารถเล่านิทานให้น่าสนใจได้