การพัฒนาระบบส่งต่อผู้ป่วยเบาหวานจากโรงพยาบาลสู่ชุมชน : กรณีศึกษาโรงพยาบาลบ้านไผ่

Abstract

การวิจัยและพัฒนาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อพัฒนาระบบส่งต่อผู้ป่วยเบาหวานสู่ศูนย์สุขภาพชุมชน โรงพยาบาลบ้านไผ่ อำเภอบ้านไผ่ จังหวัดขอนแก่น การวิจัยแบ่งเป็น 3 ระยะ คือ ระยะที่ 1 การวิเคราะห์สภาพการณ์ของระบบส่งต่อก่อนพัฒนาระบบ เก็บข้อมูลโดยใช้ การสังเกต การสัมภาษณ์เชิงลึก และการสนทนากลุ่ม ระยะที่ 2 การพัฒนาระบบส่งต่อผู้ป่วยเบาหวาน และ ระยะที่ 3 การประเมินผลภายหลังนำระบบไปใช้โดยวัดความพึงพอใจของผู้รับบริการและผู้ให้บริการ ผู้ให้ข้อมูลหลัก/กลุ่มตัวอย่างประกอบด้วยผู้ให้บริการ 12 ราย ผู้ป่วยเบาหวาน 10 ราย วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณด้วย สถิติเชิงพรรณนา ข้อมูลเชิงคุณภาพวิเคราะห์ข้อมูลโดยการวิเคราะห์เนื้อหา ผลการวิจัยในแต่ละระยะมีดังนี้ ระยะที่ 1 พบว่าขาดการบันทึกข้อมูลเกี่ยวกับอาการ และอาการแสดงของโรค และการปฏิบัติตัวของผู้ป่วยเบาหวาน ทั้งในขณะรักษาในโรงพยาบาลและในแบบบันทึกการส่งต่อผู้ป่วยไปยังศูนย์สุขภาพชุมชน ทำให้ผู้ป่วยไม่ได้รับการเยี่ยมบ้านอย่างต่อเนื่องหลังการจำหน่ายกลับบ้าน ระยะที่ 2 พัฒนาระบบส่งต่อผู้ป่วยเบาหวานสู่ศูนย์สุขภาพชุมชน โดยการพัฒนาบุคลากรและประยุกต์แนวทางการดูแลผู้ป่วยเบาหวานโดย ทีมสหสาขาวิชาชีพ รวมถึงประเมินการปฏิบัติตัวของผู้ป่วยเบาหวานด้วยแบบสอบถาม การจัดทำทะเบียนการส่งต่อผู้ป่วยเพื่อการติดตามเยี่ยมและส่งกลับมายังศูนย์ดูแลต่อเนื่อง และ ระยะที่ 3 พบว่า หลังจากมีการประเมินการปฏิบัติตัวของผู้ป่วยแต่ละราย การกำหนดแนวทางการส่งต่อระหว่างทีมสุขภาพและการจัดบุคลากร เพื่อให้ผู้ป่วยสามารถปฏิบัติตัวในเรื่องการรับประทานอาหาร การใช้ยา การออกกำลังกาย ได้อย่างถูกต้อง ทำให้ผู้ป่วยเบาหวาน ร้อยละ 70 มีระดับน้ำตาลในเลือดลดลง มีผู้ป่วยเบาหวาน จำนวน 1 ราย คิดเป็นร้อยละ 10 ของผู้ใช้บริการเท่านั้นที่ กลับมารักษาซ้ำภายใน 28 วัน หลังการจำหน่ายและผู้ให้บริการมีความพึงพอใจในระบบการดูแลผู้ป่วยในระดับมาก