แนวทางการพัฒนาเกษตรกรรุ่นใหม่ในจังหวัดเลย

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา (1) สภาพพื้นฐานทั่วไปของเกษตรกรรุ่นใหม่ (2) ปัจจัยทางสังคมและเศรษฐกิจของเกษตรกรรุ่นใหม่ (3) ศักยภาพของเกษตรกรรุ่นใหม่ (4) กระบวนการพัฒนาเกษตรกรรุ่นใหม่ (5) ปัจจัยเงื่อนไขที่มีผลต่อการพัฒนาเกษตรกรรุ่นใหม่ (6) แนวทางการพัฒนาเกษตรกรรุ่นใหม่ และ (7) ปัญหาและข้อเสนอแนะในการพัฒนาเกษตรกรรุ่นใหม่ ผลการวิจัยพบว่า (1) เกษตรกรรุ่นใหม่ส่วนใหญ่เป็นเพศชาย อายุเฉลี่ย 33.94 ปี จบการศึกษามัธยมศึกษาตอนปลาย หรือเทียบเท่าสมรสแล้ว ประสบการณ์การทำการเกษตรเฉลี่ย 10.30 ปี (2) เกษตรกรรุ่นใหม่เป็นอาสาสมัครหรือผู้นำชุมชน สมาชิกกลุ่มลูกค้า ธ.ก.ส. และกลุ่มเกษตรกร ได้รับข้อมูลข่าวสารด้านการเกษตรส่วนใหญ่จากเจ้าหน้าที่รัฐ โทรทัศน์ เฟสบุ๊ค ส่วนใหญ่ถือครองที่ดินของตนเองเฉลี่ย 37.53 ไร่ ปลูกพืชมากกว่า 3 ชนิด ได้แก่ ข้าว ปลูกพืชแบบผสมผสาน และยางพารา แรงงานด้านการเกษตรเฉลี่ย 3.76 คน จ้างแรงงานในท้องถิ่นเฉลี่ย 4.17 คน รายได้ภาคการเกษตรเฉลี่ย 309,973.333 บาท รายได้นอกภาคการเกษตรเฉลี่ย 89,200.00 บาท ค่าใช้จ่ายอุปโภคเฉลี่ย 91,600.00 บาท ค่าใช้จ่ายภาคการเกษตรเฉลี่ย 84,933.33 บาท แหล่งสินเชื่อจากกองทุนหมู่บ้าน หนี้สินเฉลี่ย 254,625.38 บาท (3) ศักยภาพของเกษตรกรรุ่นใหม่ตามตัวชี้วัดที่กรมส่งเสริมการเกษตรกำหนด ระดับความสามารถมากที่สุดในเรื่องกิจกรรมช่วยเหลือชุมชนและสังคมอย่างต่อเนื่อง (4) กระบวนการพัฒนาเกษตรกรรุ่นใหม่ ระยะที่ 1 มีระดับความคิดเห็นในระดับมาก เรื่องการปลูกพืชผสมผสานในแนวทางวนเกษตรู้ระยะที่ 2 มีระดับความคิดเห็นระดับมาก เรื่องการผลิตเมล็ดันธุ์ข้าวให้ได้คุณภาพมาตรฐาน (5) ปัจจัยเงื่อนไขที่มีผลต่อการพัฒนาเกษตรกรรุ่นใหม่ ระดับมากที่สุดในเรื่อง วิทยากร และระดับมากในเรื่อง ผู้รู้และต้นแบบที่ประสบความสำเร็จ เจ้าหน้าที่ส่งเสริมการเกษตร และการเต็มใจเข้าร่วมกิจกรรม (6) แนวทางการพัฒนาเกษตรกรรุ่นใหม่เห็นด้วยในระดับมากในประเด็นการสนับสนุนการสร้างเครือข่าย โดยเน้นให้คณะกรรมการเกษตรกรรุ่นใหม่ได้ทำหน้าที่ (7) ปัญหาของเกษตรกรรุ่นใหม่ ได้แก่ การลาออกจากงานประจำมาทำการเกษตรทำให้มีรายได้น้อยและไม่แน่นอน จึงท้อแท้หมดกำลังใจ ไม่สามารถกำหนดราคาผลผลิตได้เอง อีกทั้งถูกเอาเปรียบจากระบบการตลาดสินค้าเกษตร โดยมีข้อสเนอแน่ะว่า หน่วยงานภาครัฐควรมีการส่งเสริมให้มีเครือข่าย เกษตรกรรุ่นใหม่ที่เข้มแข็ง และมีระบบการตลาดสินค้าเกษตรภายในประเทศที่มีประสิทธิภาพ