อำนาจสอบสวนคดีอาญา

Abstract

การศึกษาค้นคว้าอิสระนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาแนวคิด ความเป็นมา และวิเคราะห์ ปัญหาและอุปสรรคที่เกี่ยวกับการสอบสวนคดีอาญา โดยพนักงานสอบสวนที่เป็นตำรวจในการดำเนินคดีอาญาชั้นก่อนฟ้อง เปรียบเทียบกับการสอบสวนคดีอาญากับของต่างประเทศ เพื่อนำผลการวิเคราะห์มาปรับปรุงแก้ไขบทบัญญัติในประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา พ.ศ. 2477 ให้มีมาตรฐานในระดับสากล อย่างนานาอารยประเทศ การศึกษาในครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ด้วยวิธีพิจารณาทางเอกสาร โดยศึกษาค้นคว้าจากประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา คำพิพากษาศาลฎีกา ระเบียบ คำสั่งที่เกี่ยวข้อง วิทยานิพนธ์ สารนิพนธ์ บทความ ตำรา หนังสือต่าง ๆ รวมทั้งข้อมูลทางสื่ออีเล็กโทรนิกส์ นำมาวิเคราะห์สังเคราะห์ข้อมูลเพื่อนำไปสู่ผลงานวิจัย ผลการศึกษาพบว่าประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญาของไทย พนักงานอัยการ ไม่มีอำนาจเข้าร่วมสอบสวนคดีอาญาตั้งแต่เริ่มต้น คดีจึงไม่มีอำนาจในการกำหนดทิศทาง หรือวางรูปคดี หรือสัมผัสกับพยานหลักฐานในชั้นสอบสวนเลย แม้ในปัจจุบันได้มีการแก้ไขกฎหมาย ให้พนักงานอัยการเข้าร่วมสอบสวนคดีอาญา ในคดีเกี่ยวกับความผิดของเด็ก คดีชันสูตรพลิกศพ คดีความผิดที่เกิดขึ้นนอกราชอาณาจักร และคดีความผิดเกี่ยวกับคดีพิเศษ ตามพระราชบัญญัติการสอบสวนคดีพิเศษ พ.ศ. 2547 แต่ยังเป็นส่วนน้อย ควรมีการปรับปรุงแก้ไขกฎหมาย ให้พนักงานอัยการเข้ามีส่วนร่วม และควบคุมการสอบสวนคดีอาญาทั้งปวง เพื่อให้การสอบสวนคดีอาญาและ การฟ้องคดีเป็นอำนาจเดียวกัน ประเทศที่เป็นต้นแบบแนวคิดเรื่องการสอบสวนและการฟ้องร้องคดี เป็นอำนาจเดียวกันแบ่งแยกไม่ได้ คือ ประเทศฝรั่งเศส และประเทศญี่ปุ่น ผู้วิจัยเห็นว่าประเทศไทย ควรมีการแก้ไขกฎหมาย ให้การสอบสวนและการฟ้องคดี เป็นอำนาจเดียวกันเช่นเดียวกับของประเทศญี่ปุ่น โดยให้พนักงานอัยการเข้าไปมีส่วนร่วม และควบคุมการสอบสวนคดีอาญา ทั้งปวง เพื่อสร้างความเชื่อมั่นและศรัทธาแก่ประชาชน และให้การสอบสวนเป็นไปตามมาตรฐานในระดับสากล