อำนาจของคณะกรรมการการเลือกตั้งในการวินิจฉัยให้มีการเลือกตั้งใหม่และเพิกถอนสิทธิเลือกตั้ง

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อทำการศึกษาปัญหาทางกฎหมายที่เกิดขึ้นในการเพิกถอนสิทธิ เลือกตั้งกรณีที่มีการดำเนินคดีอาญา ทั้งปัญหาในการวินิจฉัยให้มีการเลือกตั้งใหม่หรือเพิกถอนสิทธิเลือกตั้งของ คณะกรรมการการเลือกตั้ง และศาลฎีกาหรือศาลอุทธรณ์ตามมาตรา 239 ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย และปัญหาการเพิกถอนสิทธิเลือกตั้งของหัวหน้าพรรคการเมืองและกรรมการบริหารพรรคการเมืองโดยศาล รัฐธรรมนูญตามมาตรา 237 ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย โดยศึกษาการสั่งให้มีการเลือกตั้งใหม่หรือ เพิกถอนสิทธิเลือกตั้งทั้งของประเทศไทยและต่างประเทศ เพื่อหาข้อสรุปและแนวทางแก้ไขปัญหาอย่างถูกต้อง เป็นธรรม และสอดคล้องกับหลักกฎหมายไทยที่มีอยู่ งานวิจัยเรื่องนี้เป็นการวิจัยทางกฎหมายโดยการวิจัยเชิงคุณภาพ ด้วยการวิจัยทางเอกสารจากการค้นคว้า และรวบรวมหนังสือ ตำรา เอกสาร บทความทางวิชาการ รายงานการประชุม คำสั่งและคำวินิจฉัยของศาล เกี่ยวกับอำนาจในการวินิจฉัยให้มีการเลือกตั้งใหม่หรือเพิกถอนสิทธิเลือกตั้งของคณะกรรมการการเลือกตั้ง และองค์กร ตุลาการของประเทศไทยและต่างประเทศ ได้แก่ ประเทศสหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนี สหรัฐอเมริกา ออสเตรเลีย สหราชอาณาจักร และสาธารณรัฐอินเดีย ผลการวิจัยพบว่าการเพิกถอนสิทธิเลือกตั้งกรณีที่มีการดำเนินคดีอาญามีลักษณะเป็นโทษอุปกรณ์ ของการกระทำความผิดอาญา เมื่อศาลมีอำนาจในการพิจารณาคดีอาญาที่เกี่ยวกับการเลือกตั้ง จึงควรมีอำนาจใน การสั่งให้เพิกถอนสิทธิเลือกตั้งด้วย ซึ่งในปัจจุบันศาลยังคงมีอำนาจดังกล่าว จึงมีความเหมาะสมและเป็นธรรม แล้ว ส่วนการเพิกถอนสิทธิเลือกตั้งโดยคณะกรรมการการเลือกตั้ง และศาลฎีกาหรือศาลอุทธรณ์ตามมาตรา 239 ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยนั้น มิใช่โทษอุปกรณ์ของการกระทำความผิดอาญา การที่คณะกรรมการ การเลือกตั้ง และศาลฎีกาหรือศาลอุทธรณ์ใช้หลักการวินิจฉัยต่างกัน จึงไม่่เหมาะสมและไม่เป็นธรรม ควรแก้ไข กฎหมายให้เป็นอำนาจขององค์กรตุลาการเพียงฝ่ายเดียว เช่นเดียวกับนานาอารยประเทศที่มีการเลือกตั้งเหมือนกับประเทศไทย นอกจากนี้การเพิกถอนสิทธิเลือกตั้งของหัวหน้าพรรคการเมืองและกรรมการบริหารพรรคการเมือง โดยศาลรัฐธรรมนูญตามมาตรา 237 ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย มิใช่โทษอุปกรณ์ของการกระทำ ความผิดอาญาและเห็นว่าไม่เป็นธรรมเช่นเดียวกัน ควรยกเลิกบทบัญญัติตามกฎหมายดังกล่าว