ประเพณีตายายย่านของชาวบ้านท่าคุระ อำเภอทิงพระ จังหวัดสงขลา

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีจุดประสงค์เพื่อศึกษา (1) ภูมิหลังของบ้านท่าคุระ ตำบลคลองรี อำเภอสทิงพระ จังหวัดสงขลา (2) ประเพณีตายายย่านของชาวบ้านท่าคุระ อำเภอสทิงพระ จังหวัดสงขลา (3) พิธีกรรมเกี่ยวกับประเพณีตายายย่านของชาวบ้านท่าคุระ อำเภอสทิงพระ จังหวัดสงขลา การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพประกอบด้วยการสัมภาษณ์แบบไม่มีโครงสร้างร่วมกับการสังเกตแบบมีส่วนร่วมในการเก็บข้อมูล ผลการวิจัยสรุปได้ว่า (1) บ้านท่าคุระเป็นหมู่บ้านหนี่งของตำบลคลองรี อำเภอสทิงพระ จังหวัดสงขลา เดิมชื่อบ้านท่าทอง สันนิษฐานจากหลักฐานและการค้นคว้าข้อมูล พบว่า บ้านท่าคุระ มีบุคคลสำคัญในชุมชนเริ่มแรก คือ ตาพรหม และยายจัน ชาวบ้านแพรจันทร์ อำเภอสทิงพระ จังหวัดสงขลา (2) ประเพณีตายายย่านของชาวบ้านท่าคุระ อำเภอสทิงพระ จังหวัดสงขลา กำหนดจัดขึ้นในวันพุธ แรม 1 ค่ำเดือน 6 หากปีใดวันแรม 1 ค่ำไม่ตรงกับวันพุธให้เลื่อนออกไปเป็นวันพุธแรกข้างแรมของเดือน 6 ประเพณีดังกล่าวเป็นประเพณีของชุมชนที่สืบทอดกันมาหลายร้อยปีเกิดจากความศรัทธาต่อพระพุทธรูปเจ้าแม่อยู่หัวซึ่งหมายถึงพระพุทธรูปทองคำปางมารวิชัย หน้าตักกว้างประมาณ 2 เซนติเมตร สูงประมาณ 2.5 เซนติเมตร ที่ประดิษฐานอยู่ในมณฑปวัดท่าคุระ อำเภอสทิงพระ จังหวัดสงขลา (3) พิธีกรรมเกี่ยวกับประเพณีตายายย่านของ ชาวบ้านท่าคุระ ที่ปฎิบัติสืบต่อกันมาจนถึงทุกวันนี้ ได้แก่ พิธีสรงน้ำเจ้าแม่อยู่หัว พิธีสมโภชเจ้าแม่อยู่หัว พิธีแก้บน และพิธีการรำโนราโรงครู ซึ่งการปฏิบัติพิธีกรรมเกี่ยวกับประเพณีตายายย่านของชาวบ้านท่าคุระยังคงรูปแบบเดิม เพราะเป็นพิธีกรรมที่เกิดจากความเชื่อของคนในท้องถิ่นที่มีต่อสิ่งศักดิ์สิทธิ์อย่างไรก็ตาม พิธีกรรมดังกล่าวมีการเปลี่ยนแปลงในรายละเอียดบ้างเพื่อให้สอดคล้องกับสภาพสังคมในปัจจุบัน