การพัฒนาการดำเนินงานตามกระบวนการงบประมาณของไทย

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) วิเคราะห์การดำเนินงานตามกระบวนการงบประมาณของไทยในด้านการจัดเตรียมงบประมาณ การอนุมัติงบประมาณ และการบริหารงบประมาณ (2) วิเคราะห์ปัญหาดำเนินงานตามกระบวนการงบประมาณของไทย (3) เสนอแนวทางการพัฒนาการดำเนินงานตามกระบวนการงบประมาณของไทย รูปแบบการวิจัยเป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ใช้การสัมภาษณ์เชิงลึก จากผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 27 คนเครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยในครั้งนี้เป็น แบบสัมภาษณ์แบบมีโครงสร้าง การวิเคราะห์ข้อมูลใช้วิธีการวิเคราะห์เนื้อหา โดยการวิเคราะห์สรุปข้อมูล ที่ได้จากเอกสารและการสัมภาษณ์ ผลการวิจัยพบว่า (1) การดำเนินงานตามกระบวนงบประมาณของไทย ที่สำคัญคือด้านการจัดเตรียมงบประมาณ การจัดทำคำของบประมาณของส่วนราชการจะยึดถือ ยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี ยุทธศาสตร์การจัดสรรงบประมาณประจำปี นโยบายของรัฐบาล และนโยบายของหัวหน้าส่วนราชการ ด้านการอนุมัติงบประมาณมีการพิจารณางบประมาณของสภาผู้แทนราษฎรและวุฒิสภาเป็น 3 วาระ ด้านการบริหารงบประมาณมีการโอนเปลี่ยนแปลงงบประมาณจำนวนมาก (2) ปัญหาการดำเนินงานตามกระบวนการงบประมาณที่สำคัญ คือ ด้านการจัดเตรียมงบประมาณ เจ้าหน้าที่งบประมาณของส่วนราชการต่างๆ มักนำเอาคำของบประมาณในปีที่ผ่าน มามาใช้เป็นแนวทางในการจัดทำคำของบประมาณในปี ปัจจุบัน ด้านการอนุมัติงบประมาณ สภาผู้แทนราษฎรและวุฒิสภายังมิได้พิจารณางบประมาณตามระบบงบประมาณแบบมุ่งเน้นผลงานตามยุทธศาสตร์ ซึ่งให้ความสำคัญกับผลผลิตและผลลัพธ์เท่าที่ควร ด้านการบริหารงบประมาณ การเบิกจ่ายเงินงบประมาณยังดำเนินการได้ล่าช้าไม่สอดคล้องกับมาตรการเร่งรัดการเบิกจ่ายเงินงบประมาณของรัฐบาล (3) ข้อเสนอแนวทางการพัฒนาการดำเนินงานตามกระบวนการงบประมาณที่สำคัญ คือ ด้านการจัดเตรียมงบประมาณ ควรพิจารณาจัดทำคำของบประมาณโดยพิจารณาจากเหตุผลและความจำเป็นในปี ที่จัดทำคำของบประมาณ ด้านการอนุมัติงบประมาณ สภาผู้แทนราษฎรและวุฒิสภาควรให้ความสำคัญกับการพิจารณางบประมาณตามระบบงบประมาณแบบมุ่งเน้นผลงานตามยุทธศาสตร์ให้มากขึ้น โดยควรมีการจัดสัมมนาเพื่อพิจารณาหาแนวทางที่เหมาะสมในการพิจารณางบประมาณที่เน้นถึงผลผลิตและผลลัพธ์ ด้านการบริหารงบประมาณ หัวหน้าส่วนราชการควรให้ความสำคัญกับการจัดทำแผนการใช้จ่ายเงินงบประมาณและเร่งรัดติดตามผลการเบิกจ่ายให้เป็นไปตามแผน รวมทั้งควรมีการนำระบบ New GFMIS THAI ที่พัฒนาขึ้นมาใช้ในการบริหารงบประมาณ.