ผลกระทบในการตรวจสอบและการถ่วงดุลอำนาจภายใต้ประกาศคณะรักษาความสงบแห่งชาติฉบับที่ 115/2557 เรื่องแก้ไขเพิ่มเติม ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา

Abstract

การศึกษาค้นคว้าอิสระเรื่องนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาถึงแนวคิดในการดำเนินคดีอาญา และการตรวจสอบและถ่วงดุลอำนาจระหว่างองค์กรในการควบคุมคำสั่งไม่ฟ้องคดีอาญาของพนักงาน อัยการตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งมาตรา 145 และมาตรา 145/1 และการชี้ขาดอำนาจ สอบสวนกรณีไม่แน่ใจว่าพนักงานสอบสวนใดควรเป็นพนักงานสอบสวนผู้รับผิดชอบตามมาตรา 21 และมาตรา 21/1 ว่ามีการตรวจสอบและถ่วงดุลอำนาจเหมาะสมหรือไม่ ตลอดจนเสนอแนะแนวทาง ที่เหมาะสมในการแก้ปัญหา การศึกษาค้นคว้าอิสระนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพด้วยวิธีการวิจัยทางเอกสาร จากการเก็บรวบรวมข้อมูลจากตัวบทกฎหมาย หนังสือ บทความ เอกสารทางวิชาการ งานวิจัย วิทยานิพนธ์ และเก็บข้อมูลจากเครือข่ายอินเตอร์เน็ตทั้งภาษาไทยและภาษาอังกฤษ ผลการศึกษาพบว่า ประกาศคณะรักษาความสงบแห่งชาติดังกล่าว มีการตรวจสอบ และถ่วงดุลอำนาจที่ไม่เหมาะสมในส่วนของการทำความเห็นแย้งคำสั่งไม่ฟ้องคดีของพนักงานอัยการ กรณีที่เจ้าพนักงานตำรวจเป็นพนักงานสอบสวนผู้รับผิดชอบ ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 145/1 จึงเสนอแนะให้แก้ปัญหาดังกล่าวโดย ในกรณีจังหวัดอื่นกำหนดให้เป็นอำนาจของเจ้าพนักงาน ฝ่ายปกครองศึอผู้ว่าราชการจังหวัดเป็นผู้มีอำนาจทำความเห็นแย้ง ส่วนในกรุงเทพมหานคร กำหนดให้ พนักงานฝ่ายปกครอง ได้แก่ ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร รองผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร หรือปลัดกรุงเทพมหานคร เป็นผู้มีอำนาจทำความเห็นแย้ง ส่วนในประเด็นของผู้มีอำนาจชี้ขาดในกรณี ที่ไม่แน่ว่าพนักงานสอบสวนคนใดควรเป็นพนักงานสอบสวนผู้รับผิดชอบตามมาตรา 21/1 นั้น บทบัญญัติ ดังกล่าวมีวัตถุประสงค์เพื่อยุติปัญหาความไม่แน่ชัดของการกำหนดตัวพนักงานสอบสวนผู้รับผิดชอบ เพราะหากปล่อยไว้คดีไว้โดยไม่มีกำหนดตัวพนักงานสอบสวนผู้รับผิดชอบย่อมส่งผลให้การสอบสวน ล่าช้า และเป็นการทำลายหลักประกันสิทธิเสรีภาพของประชาชนผู้เกี่ยวข้องในคดี บทบัญญัติตามมาตรา 21/1 จึงไม่เป็นการขัดต่อหลักการถ่วงดุลและตรวจสอบอำนาจ