ปัญหาทางกฎหมายในการพิจารณาคดีของศาลฎีกาแผนกคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมืองเปรียบเทียบกฎหมายที่ใช้ในการพิจารณาคดีอาญาของศาลต่างประเทศ

Abstract

การศึกษาค้นคว้าอิสระนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) ศึกษาที่มา แนวคิด และทฤษฎีที่เกี่ยวข้องกับกฎหมายที่ใช้ในการพิจารณาคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง (2) ศึกษากฎหมายที่ใช้ในการพิจารณาคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมืองในประเทศไทยและต่างประเทศ (3) ศึกษาปัญหาเกี่ยวกับกฎหมายที่ใช้ในพิจารณาคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง (4) ศึกษาและเสนอแนะวิธีการและแนวทางการแก้ไขปรับปรุงกฎหมายที่ใช้ในพิจารณาคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง การศึกษาค้นคว้าอิสระนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพด้วยวิธีการวิจัยจากเอกสาร โดยผู้ศึกษาได้รวบรวมข้อมูลจาก กฎหมาย ระเบียบ ประกาศ ข้อกำหนด เอกสารราชการ และเอกสารอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง กับกฎหมายที่ใช้ในการพิจารณาคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง ผลการศึกษาพบว่า (1) การพิจารณาคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมืองโดยไม่ต้องกระทำต่อหน้าจำเลยสามารถกระทำได้ภายใต้หลักการและเงื่อนไขการคุ้มครองสิทธิของจำเลยทำนองเดียวกับหลักการสากลในการพิจารณาคดีโดยไม่มีตัวจำเลย (Trial in Absentia) เพื่อการแก้ไขปัญหาความล่าช้าในการพิจารณาคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง(2)พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการป้องกันและปราบปรามการทุจริต พ.ศ. 2561 มาตรา 192 เป็นกฎหมายย้อนหลังซึ่งมีผลให้บุคคลต้องรับโทษจากการกระทำที่กฎหมายซึ่งบัญญัติขึ้นในภายหลังมิได้กำหนดให้เป็นความผิดต่อไปและประโยชน์ที่สาธารณะได้รับจากการใช้กฎหมายดังกล่าวย้อนหลังไม่มีคุณค่ามากพอที่จะทำลายคุณค่าของหลัก นิติรัฐ (3)ในการอุทธรณ์คำพิพากษาคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง องค์คณะวินิจฉัยอุทธรณ์มีสถานะทางตุลาการสูงกว่าองค์คณะชั้นต้น เสมือนเป็นศาลที่สูงกว่า จึงมิใช่การทบทวนคำพิพากษาโดยศาลชั้นเดียวกันแต่ระบบการอุทธรณ์ที่ให้สิทธิแก่คู่ความอุทธรณ์คำพิพากษาได้โดยไม่มีขอบเขตจำกัด ส่งผลกระทบต่อความน่าเชื่อถือของคำพิพากษาและอาจก่อให้เกิดความเสียหายแก่ผู้ได้รับผลจากคำพิพากษานั้น