การสื่อสารทางการเมืองของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว

Abstract

การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาจุดมุ่งหมายของการสื่อสารทางการเมืองของ พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยูหัว การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพโดยตีความจากเอกสารทางประวัติศาสตร์และ ผลงานทางวิชาการอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องและสัมภาษณ์เจาะลึกผู้เชี่ยวชาญทางด้านประวัติศาสตร์สองราย และวิเคราะห์ข้อมูลโดยการบรรยายเชิงพรรณนา ผลการวิจัยพบว่า การสื่อสารทางการเมืองของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงมีจุดมุ่งหมาย คือ 1) การแสดงความชอบธรรมในฐานะกษัตริย์ของพระองค์ท่านโดยทรงสื่อสาร ให้เห็นถึงความชอบธรรมทางกฎหมาย คือทรงเป็นพระมหากษัตริย์ที่ได้รับการบรมราชาภิเษก ถูกต้องตามจารีตประเพณี และทรงเป็น “หน่อพระพุทธเจ้า” ผู้เป็นรัชทายาทตามกฎมณเฑียรบาล และทรงสื่อสารถึงความชอบธรรมทางการเมือง คือ ทรงได้รับการยอมรับจากผู้ใต้ปกครองทรงดำรง พระองค์ในฐานะองค์ธรรมราชา และทรงเป็นผู้ปกครองที่ผดุงความยุติธรรม 2) การแสดงแนว พระราชดำริทางการเมืองเกี่ยวกับสถานะของพระมหากษัตริย์โดยทรงสื่อสารให้เห็นแนวพระราชดำริเกี่ยวกับกษัตริย์ที่เกี่ยวข้องกับเทพเจ้า กษัตริย์แบบธรรมราชา และกษัตริย์แบบบุคคล ธรรมดาสามัญ 3) การส่งเสริมเสรีภาพ โดยเฉพาะการส่งเสริมเสรีภาพของสตรี ในเรื่องของการเลือกคู่ครองของตนและสิทธิในชีวิต และการส่งเสริมเสรีภาพของประชาชนในการเข้าถึงผู้ปกครอง 4) การอบรมกล่อมเกลาทางการเมือง ทรงสื่อสารเพื่อให้ราษฎรยึดถือระบบการควบคุมทางสังคมแบบสังคมไพร่การสร้างชาตินิยม การสืบสานพระพุทธศาสนาในฐานะที่เป็นสถาบันที่มีอิทธิพลทางสังคมและการเมืองการปกครอง เพื่อสืบทอดแนวคิดผู้ปกครองแบบผู้มีบุญ และอบรมกล่อมเกลาให้ราษฎรเป็นผู้มีเหตุผล 5) การสร้างธรรมาภิบาลในประเด็นเกี่ยวกับความโปร่งใส ความยุติธรรม หลักคุณธรรม หลักนิติรัฐ และ หลักการมีส่วนร่วม 6) การสร้างเสถียรภาพทางการเมือง โดยทรงสื่อสารให้เห็นถึงพระอัจฉริยภาพส่วนพระองค์ คุณลักษณะแห่งการประนีประนอมประสาน ประโยชน์ และประสิทธิภาพในการสื่อสารของพระองค์