อนาคตภาพของรูปแบบการประเมินและการประกันคุณภาพการศึกษาภายนอกระดับอุดมศึกษาในทศวรรษหน้า

Abstract

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) วิเคราะห์และสังเคราะห์ปรากฏการณ์และองค์ประกอบของรูปแบบการประเมินและการประกันคุณภาพการศึกษาภายนอกระดับอุดมศึกษา และ 2) พัฒนาอนาคตภาพของรูปแบบ ฯ ในทศวรรษหน้า ดำเนินการวิจัยโดยใช้เทคนิค EDFR ผู้ให้ข้อมูลสำคัญ คือ ผู้เชี่ยวชาญ 21 คน ประกอบด้วย ผู้มีอำนาจโดยตรงและโดยอ้อมในการกำหนดนโยบายเกี่ยวกับการประเมินและการประกันคุณภาพการศึกษาภายนอกระดับอุดมศึกษา ผู้มีบทบาทหน้าที่ในการดำเนินงานสนองตอบนโยบายเกี่ยวกับการประเมินและการประกันคุณภาพการศึกษาภายนอก นักวิชาการ และ ผู้ใช้บัณฑิต ผลการวิจัยพบว่า 1) ปรากฏการณ์และองค์ประกอบของรูปแบบการประกันคุณภาพอุดมศึกษาภายนอก มี 5 องค์ประกอบ คือ (1) กระบวนทัศน์ของสถาบันอุดมศึกษาที่เปลี่ยนจากฐานทฤษฎีสู่ฐานปฏิบัติ (2) เป้าหมายสู่การร่วมมือกับองค์กรอื่นเพื่อเสริมสิ่งที่ตนเองไม่ถนัด (3) มิติเกณฑ์ การจัดอันดับสถาบันอุดมศึกษาตามกลุ่มแล้วกำหนดเกณฑ์กลางที่วัดทั้งประสิทธิภาพและสมรรถนะของผู้สำเร็จการศึกษา (4) นวัตกรรมวิธีการที่มุ่งประเมินคุณภาพการศึกษาภายนอกที่ผลลัพธ์ โดยให้อิสระกับกระบวนการผลิตของสถาบันอุดมศึกษา และ (5) ความเชื่อมั่นในการติดตามผลลัพธ์และผลกระทบควรติดตามทุกปี เพื่อการประเมินตั้งแต่ต้นทางในลักษณะการประเมินเพื่อการพัฒนา และ 2) อนาคตภาพของรูปแบบ ฯ ในทศวรรษหน้ามี 4 องค์ประกอบหลัก คือ (1) แนวคิดของรูปแบบการประเมินและการประกันคุณภาพการศึกษาภายนอกระดับอุดมศึกษาในทศวรรษหน้า ประกอบด้วย การเปลี่ยนแปลง การขับเคลื่อน ความยืดหยุ่น ผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย และบทบาทผู้เรียน (2) องค์ประกอบของรูปแบบ ฯ มี 5 องค์ประกอบ คือ กระบวนทัศน์ เป้าหมาย มิติเกณฑ์ นวัตกรรมวิธีการ และความเชื่อมั่น (3) แนวโน้มของรูปแบบ ฯ และ (4) กระบวนการของรูปแบบ ฯ ซึ่งทุกองค์ประกอบมีสัมพันธ์เชื่อมโยงกันนำไปสู่คุณภาพการศึกษาเพื่อการเรียนรู้ตลอดชีวิตในโลกยุคใหม่