การศึกษาระบบการตลาดหอยนางรม ในจังหวัดชลบุรี

Abstract

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการดำเนินการผลิตหอยนางรม ระบบการตลาดหอยนางรม ในจังหวัดชลบุรี ตลอดจนเพื่อศึกษาปัญหาและอุปสรรคในการผลิตและการตลาดหอยนางรมดำเนินการวิจัยโดยสัมภาษณ์จากผู้ที่ทำธุรกิจเกี่ยวกับหอยนางรมในจังหวัดชลบุรีประกอบด้วยเกษตรกรผู้ผลิต จำนวน 55 ราย และผู้ค้าคนกลาง จำนวน 56 ราย ใช้แบบสัมภาษณ์ที่ตรวจสอบคุณภาพแล้วสำหรับเก็บรวบรวมข้อมูลเพื่อนำมาวิเคราะห์หาค่าเฉลี่ยและค่าร้อยละ ผลการวิจัยพบว่า เกษตรกรใช้หอยนางรมพันนธุ์เล็กจากจังหวัดระยอง แต่ละฟารม์ มีพื้นที่เฉลี่ย 35.26 ไร่ ซึ่งจดทะเบียน 20.10 ไร่ ไม่ได้จดทะเบียน 14.51 ไร่ และเช่า 0.65 ไร่ ใช้แรงงานเฉลี่ย 6 คน เกษตรกรใช้เงินทุนของตนเอง ใช้วิธีเลี้ยงแบบพวงอุบะแขวน ใช้เรือเป็นพาหนะเก็บเกี่ยวเมื่อหอยมีอายุเฉลี่ย 10.7 เดือน เก็บเกี่ยวมากในเดือนตุลาคมถึงพฤษภาคม ช่วงนํ้าลงหรือเวลากลางวัน หอยจะถูกนำไปล้างนํ้าและบรรจุกระสอบเพื่อขายโดยมิได้ผ่านกระบวนการทำความสะอาด ไม่จัดชั้นคุณภาพ ไม่มีตราสินค้า ฉลากสินค้า บริการรับประกัน และคืนสินค้า กำหนดราคา เท่ากับคู่แข่งขัน ไม่ทำรายการราคา ไม่ให้ส่วนลดและส่วนยอมให้ รับชำระด้วยเงินสด เกษตรกรขายหอยเปลือกให้ผู้รวบรวม ผู้ค้าส่ง กรุงเทพมหานคร ผู้ค้าส่ง ชลบุรี ร้านอาหาร และผู้ค้าปลีก ร้อยละ 50.86 35.09 11.02 1.65 และ 1.38 ตามลำดับ โดยไม่มีการขนส่ง คลังสินค้า และการส่งเสริมการตลาด ผู้ค้าหอยนางรมไม่จัดชั้นคุณภาพร้อยละ 62.96 ที่เหลือจัดชั้นคุณภาพโดยประเมินขนาดด้วยสายตา ขายหอยในรูปหอยแกะสดแช่น้ำบรรจุถุงพลาสติกขายตลาดผู้บริโภคและส่งไปกรุงเทพมหานคร หอยแกะสดไม่แช่น้ำ บรรจุกระป๋องโลหะขายตลาดอตุ สาหกรรม หอยดองผลิต เมื่อเหลือจากการขายปกติ บรรจุขวดแวใสทรงแบน ไมมีการบริการ รับประกัน ตราสินค้า และฉลากสินค้า กำหนดราคาแบบเท่ากับคู่แข่งขัน ไม่ทำรายการราคา ไม่ให้ส่วนลดและส่วนยอมให้ รับชำระด้วยเงินสด ผู้รวบรวมขายหอยเปลือกให้ผู้ค้าปลีกร้อยละ 22.28 ที่เหลือร้อยละ 28.59 จะแกะเปลือกขายผู้ค้าส่งกรุงเทพมหานคร ร้านอาหาร โรงงานแปรรูปผู้บริโภค และผู้ค้าส่งชลบุรี ร้อยละ 22.17 3.82 1.40 0.79 และ 0.40 ตามลำดับ มีบริการขนส่งสินค้าไม่มีคลังสินค้า และการส่งเสริมการตลาด ระบบการตลาดหอยนางรมประกอบด้วยระบบการตลาดหอยเปลือก และระบบการตลาดหอยแกะสด ในแต่ละระบบมี 5 ช่องทางการจัดจำหน่าย การผลิตหอยนางรมพบปัญหานํ้าเสีย นํ้ากร่อย ขโมย ค่าจ้างแรงงาน และราคาพันธุ์หอย เกษตรกรและผู้ค้าส่วนใหญ่ไม่พบปัญหา ด้านการตลาด ปัญหาที่พบบ้างคือ ราคาขายหอยต่ำ และคุณภาพหอยไม่ดี